ถอดรหัสภาษากาย เคสที่ 25 : ฌอน บูรณะหิรัญ “มือและขาสั่น” ตอนเข้าพบตำรวจ แบบนี้บอกอะไรเราได้บ้าง

ย้อนรอย คุณ ฌอน บูรณะหิรัญ ผู้ซึ่งใครหลายคนเรียกเขาว่า “ไลฟ์โค้ช” เป็นบุคคลหนึ่งที่สังคมรู้จักกว้างขวาง และมีเพื่อนในหลากหลายวงการ ไม่ว่าจะเป็นน้าเน้ก ขุนเขา ฯลฯ โดย ฌอน บูรณะหิรัญ ถูกฟ้องในคดีอาญายักยอกและฉ้อโกง และตอนหลังก็เงียบไป

เริ่มจากคุณ ฌอน บูรณะหิรัญ ได้ไปร่วมพิธีปลูกป่าและกล่าวชื่นชมคุณประวิทย์ วงสุวรรค์ ผู้ซึ่งเป็นนักการเมืองที่สังคมโจมตีเรื่องคอรับชั่นว่าเป็น “คนน่ารัก” ทำให้คนในสังคมที่เกลียดรัฐบาลนายประยุทธ์ จันทร์โอชา ออกมาขุดคุ้ยเรื่องราวของฌอนซึ่งพบว่าเงื่อนงำในเงินบริจาคเพื่อดับไฟป่าที่เชียงใหม่ที่เขาระดมทุนด้วยตนเอง และสุดท้ายมีคนตั้งข้อสังเกตว่า เงินบริจาคที่เจ้าตัวเปิดเผยนั้นน้อยกว่าที่ควรจะเป็นและสงสัยว่าหายไปไหน

และสังคมก็เรียกร้องให้ คุณฌอน บูรณะหิรัญ แสดงรายการเดินบัญชี หรือ statement มาเปิดเผยให้ครบทุกหน้าทุกรายการ ซึ่งผมเห็นด้วยกันการที่สังคมออกมาเรียกร้องแบบนั้น ก็เพราะนั่นจะเป็นวิธีที่ดีที่สุดที่จะทำให้ ฌอน บูรณะหิรัญ นั้นบริสุทธิ์อย่างแท้จริง …แต่ฌอนก็ไม่เอาออกมาเปิดเผย

ฌอน บูรณะหิรัญ ก็ไม่ได้เอามาเปิดเผยอย่างแท้จริง 100% ก็ได้แต่แก้ตัวว่าไม่รู้เสมือนคนอินโนเซนต์ ทำให้ทุกวันนี้ไม่มีใครรู้ยอดบริจาคที่แท้จริงนอกจากคำพูดผ่านปากของคุณ ฌอน บูรณะหิรัญ เท่านั้น จึงไม่แปลกที่ทุกวันนี้ ณ เวลาที่ผมกำลังเขียนบทความ ฌอน บูรณะหิรัญ จึงไม่ได้เป็นบุคคลที่สังคมให้ความน่าเชื่อถืออีกต่อไป แม้แต่เพื่อนดาราและคนมีชื่อเสียงที่เคยใกล้ชิดกับ ฌอน บูรณะหิรัญ ก็เลี่ยงที่จะพูดถึงหรือให้สัมภาษณ์กับณอน แต่ฌอนก็ยังเคลื่อนไหวในโลกเล็กๆของเขาผ่านสื่อโซเชี่ยวในแบบที่เขาคุ้นเคยและถนัด

คลิปวีดิโอในข่าวของ PPTV เมื่อวันที่ 21 ก.ค. 2563 เป็นการเข้าพบตำรวจที่ สน.ปากเกร็ด เพื่อรับทราบข้อกล่าวหาที่ว่าฉ้อโกงเงินรับบริจาคหลายล้าน วีดิโออันนี้เป็นวีดิโอไม่กี่อันที่เราจะได้เห็น ฌอน บูรณะหิรัญ ที่ไม่ได้ผ่านการตัดต่อ และเราได้เรียนรู้ภาษากายที่สำคัญหลายอย่าง

ภาษากายคือข้อมูลที่สื่อสารออกมาจากมนุษย์ทุกอย่างนอกเหนือจากคำพูดทั้งที่รู้ตัวและไม่รู้ตัว จึงเป็นชุดของข้อมูลสำคัญที่สามารถใช้ตีความว่าส่วนตัวเราจะให้ระดับความความเชื่อถือกับเหตุการณ์ที่ปรากฎอย่างไรเท่านั้น การวิเคราะห์ภาษากายจึงไม่ได้มีไว้เพื่อตัดสินว่าใครโกหกหรือหลอกลวง

ทพ.อภิชาติ ลีนานุรักษ์

ในช่วงเวลา 16:21 – 16:53 ถ้าสังเกตระหว่างที่คุณฌอน ให้สัมภาษณ์นักข่าวจากหลับตา/หรี่ตาบ่อย โดยทั้ง 32 วินาทีนี้จะมีสัดส่วนของระยะเวลาที่หลับตา หรี่ตา มากกว่าลืมตาตามปกติ แสดงอาการของความกลัว (Fear)

เมื่อคนเราอยู่ในอารมณ์หวาดกลัว ไม่มั่นใจ เราจะสังเกตได้เสมอว่ามีการหลบสายตา (Diminishing eyes contact) ซึ่งการหลบสายตามีได้หลายแบบ อาจจะเป็นการเอามือขึ้นมาบังบริเวณหน้าผาก (Hands covering forehead) หรือก้มมองต่ำ มองไปทางอื่น หรือแม้แต่หลับตา/หรี่ตา แบบที่คุณฌอนแสดงออกมา ในเคส ฌอน บูรณะหิรัญ นี้ผมคิดว่าเป็นตัวอย่างที่แสดงได้ชัดเจนมากและเหมาะมากที่จะใช้เรียนรู้ภาษากายของคนที่ตกอยู่ในอารมณ์ของความหวาดกลัว

นาที 16:00 – 16:10 เราจะสังเกตฌอน บูรณะหิรัญ มีภาษากายมือที่สังเกตหลายอย่าง ได้แก่

• ประสานนิ้ว (Finger close together)
• นวดมือ (rubbing hands/fingers)
• มือสั่น (Jittery hands)

ประสานนิ้ว (Finger close together) และ การนวดมือ (rubbing hands/fingers) สองภาษากายอันนี้เป็นเสมือนการปลอบปละโลมให้ตนเองหายกลัว (Pacifying behavior) ซึ่งเป็นการแสดงออกผ่านสมองส่วนกลางซึ่งร่างกายสั่งโดยอัตโนมัติ มือที่เคลื่อนไว้จึงไม่ใช่สิ่งที่คุณฌอนตั้งใจจะทำแต่เกิดขึ้นเอง เป็นภาษากายที่แสดงออกมาควบคู่กับอารมณ์ตื่นกลัว (Fear)

มือสั่น (Jittery hands) เป็นภาษากายที่คลาสสิค ซึ่งไม่ว่าใครก็รู้ทันทีว่าเป็นภาษากายของอารมณ์กลัว (Fear) และคุณฌอนคงกำลังกลัวมากเราจึงเห็นได้ชัดเจนขนาดนี้ และต้องยกเครดิตให้สื่อมวลชนด้วยที่สามารถบันทึกภาษากายช้อตนี้ให้เราได้มาเรียนรู้ร่วมกัน

ทั้งนี้ อาการมือสั่นเป็นได้หลายอย่าง เช่น ผู้ที่มีสภาวะป่วย หรือ เป็นโรค เช่น ผู้ป่วยพาร์กินสัน หรือ essential tremor ทั้งนี้คุณฌอนไม่ได้มีข้อมูลว่าเป็นโรคอะไร เจ้าตัวยังหนุ่มแน่นแข็งแรง ไม่ใช่คนติดเหล้า (Alcoholic) หรือติดสารเสพติด (Drug addict) การสั่นของมือจึงเป็นอาการของความกลัว

มือสั่นอาจจะเป็นสัญญาณอีกอย่าง คือ ความตื่นเต้น (Anxiety) เช่น การที่รอขึ้นเวทีบรรยาย แต่กับคนแบบคุณฌอนที่คุ้นเคยกับการพูดหน้ากล้องย่อมไม่ใช่ความตื่นเต้นเพราะออกกล้อง แต่จะเป็นความตื่นเต้นที่ต้องตอบคำถามที่ตนเองทำผิดกฎหมายและกลัวร่วมกัน

มือสั่นเป็นภาษากายที่ชัดเจนมาก ย้ำว่าร่างกายเราซื่อสัตย์ต่อความรู้สึกมากกว่าคำพูดที่เราปั้นแต่งและโกหกได้เสมอ

สรุปการถอดรหัสภาษากายของคุณฌอน

เมื่อประกอบภาษากายที่กล่างมาทั้งหมด ไม่ว่าจะเป็นการการหลับตา/หรี่ตา มือที่สั่น และ Pacifiyng behavior กล่าวมาจะสรุปได้ว่าคุณฌอนอยู่ในสภาวะตื่นกลัวเป็นอย่างมากระหว่างที่ถูกนักข่าวรุมถาม มันชัดเจนเสียจนคนที่ไม่ได้ศึกษาภาษากายอะไรลึกซึ้งก็ล้วนมองออกโดยที่แทบไม่ต้องใช้เอกสารหรือข้อมูลวิชาการใดๆมารองรับ

และถ้าถามผมว่า ผมคิดว่าคุณฌอนบริสุทธิ์ไหม ?

คำตอบของผมคือ ถ้าเขาบริสุทธิ์ใจจริงๆ จะไม่มีปัญหาใดๆกับการเอาสมุดบัญชีและรายการเดินบัญชีทั้งหมดมาโชว์ แต่ในเมื่อเขาไม่สามารถโชว์ได้ก็ย่อมแปลได้ว่ามีช่องโหว่ตรงจุดนั้นอันจะเป็นหลักฐานมามัดตัวเขาว่าแท้ที่จริงเขาทำอะไรลงไป

ขอให้สนุกกับการเรียนรู้นะครับ

ทพ.อภิชาติ ลีนานุรักษ์ (หมอมด)

ติดตามเคส ถอดรหัสภาษากายได้ทาง twitter ของผม
แล้วจะอัพเดทให้เรื่อยๆ นะครับ หมอมด

— ถอดรหัสภาษากาย by หมอมด (@Apichard10) April 2, 2021

บทความนี้มีจุดประสงค์เพื่อการศึกษาเท่านั้น สถานการณ์อ้างอิงเพื่อใช้ในการสอนจะคัดเลือกมาจากหลายวงการ เช่น นักการเมือง นักแสดง นักร้อง นักกีฬา นักธุรกิจ และบุคคลสาธารณะที่ปรากฎในสื่อสาธารณะ เช่น ข่าว รายการโทรทัศน์ งานแถลงข่าว สัมภาษณ์ รายการในยูทูป (youtube)ทั้งในและต่างประเทศ การตีความและอธิบายภาษากายทุกอย่างเพื่อการเรียนรู้และแสดงผ่านมุมมองของผม ว่าผมมีความเห็นอย่างไรต่อสถานการณ์เหล่านั้นเท่านั้น และไม่มีจุดประสงค์เพื่อหวังประโยชน์ด้านการเมือง หรือเพื่อละเมิดกับบุคคลใด กลุ่มการเมือง หรือ ศาสนาใด ทั้งสิ้น

เกี่ยวกับผู้เขียน